ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ: ΛΑΜΨΗ · ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ · ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ · ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
Υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου
Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138
15/09/2022 – 12/02/2023
Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, το Μουσείο Μπενάκη και το
Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών παρουσιάζουν το χρονικό του μικρασιατικού ελληνισμού
μέσα από την έκθεση «ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ Λάμψη · Καταστροφή · Ξεριζωμός · Δημιουργία».
Περισσότερα από 1.100 εκθέματα και πάνω από 500 φωτογραφίες ζωντανεύουν την
ακμή του ελληνισμού πριν τους διωγμούς, τη δραματική περίοδο 1919-1923 καθώς και
την εγκατάσταση και ενσωμάτωση στην Ελλάδα. Ο επισκέπτης ξεκινά το ταξίδι στη
«λάμψη» του ελληνισμού της Μικράς Ασίας (πρώτη ενότητα) από την Ιωνία και τα δυτικά
παράλια, προχωρά στην Καππαδοκία και τις νότιες επαρχίες, συνεχίζει διασχίζοντας τον
Πόντο για να επιστρέψει προς δυσμάς, γύρω από την Κωνσταντινούπολη και να καταλήξει
στην Ανατολική Θράκη. Την εποχή ακμής διαδέχονται η περίοδος των διωγμών, του τέλους
του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου και των Συνθηκών, η περίοδος της ελληνικής απόβασης και
της μικρασιατικής εκστρατείας, η «καταστροφή» του 1922, καθώς και η Έξοδος των
προσφύγων (δεύτερη ενότητα). Η τρίτη και τελευταία ενότητα της έκθεσης
επικεντρώνεται στην εγκατάσταση και την ενσωμάτωση των εκπατρισμένων στην Ελλάδα,
καθώς και στην επίδραση που η παρουσία τους είχε σε πολλούς τομείς της ελληνικής
κοινωνίας. Τμήμα του επιλόγου της έκθεσης είναι αφιερωμένο στην ίδρυση του Κέντρου
Μικρασιατικών Σπουδών το 1930 από τη Μέλπω και τον Οκτάβιο Μερλιέ.
Το χρονικό αυτό περιγράφεται μέσα από έργα τέχνης, εικόνες, εκκλησιαστικά, πολεμικά και
προσωπικά κειμήλια, ενδυμασίες, κοσμήματα, χειροτεχνήματα, χάρτες, φωτογραφίες,
αρχειακό και κινηματογραφικό υλικό, εφημερίδες, επιστολές, κάρτες, και πολλά άλλα
τεκμήρια. Αποσπάσματα από προσωπικές μαρτυρίες θα συμπληρώσουν την αφήγηση,
ζωντανεύοντας τις εικόνες και τα σιωπηλά αντικείμενα.
Την επιμέλεια της έκθεσης και των δύο εκδόσεων που τη συνοδεύουν έχει η ιστορικός
τέχνης Εβίτα Αράπογλου, σε στενή συνεργασία με τον Διευθυντή του Κέντρου
Μικρασιατικών Σπουδών, ακαδημαϊκό Πασχάλη Κιτρομηλίδη, και τους ερευνητές του
Κέντρου, τον Επιστημονικό Διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη, Γιώργη Μαγγίνη, και τους
επιμελητές του Μουσείου, καθώς και πολλούς ακόμη επιστημονικούς συνεργάτες.
Οι συνοδευτικές εκδόσεις
Την έκθεση συνοδεύουν δύο πολυσέλιδες επετειακές εκδόσεις από το Μουσείο Μπενάκη και το
Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Η πρώτη, ο κατάλογος, αποτελεί αποτύπωση της έκθεσης και θα
περιλαμβάνει τα εισαγωγικά κείμενα των ενοτήτων, τις φωτογραφίες όλων των εκθεμάτων και του
αρχειακού υλικού με τον υπομνηματισμό τους, καθώς και αποσπάσματα από τις μαρτυρίες. Η
δεύτερη έκδοση θα είναι μια συλλογή κειμένων ερευνητών και συγγραφέων για τα θέματα που
συνδέονται με την ιστορία και τον πολιτισμό του μικρασιατικού ελληνισμού. Και οι δύο εκδόσεις θα
κυκλοφορήσουν και σε αυτοτελείς εκδόσεις στην αγγλική γλώσσα.
